Voor zover bekend is van Cornelis van Haarlem (1562-1638) slechts één keukenstuk bewaard gebleven. Mede dankzij steun van de Vereniging Rembrandt is het Frans Hals Museum voortaan de trotse eigenaar van dit schilderij
Bron: monumentaal
Foto: Cornelis van Haarlem, Keukenstuk, 1596, olieverf op doek, 137 x 198 cm, Frans Hals Museum.
Van Haarlem speelde rond 1590 een belangrijke rol in het kunstleven van de Noordelijke Nederlanden. De kunstenaar is vooral bekend om zijn Bijbelse en mythologische voorstellingen, bevolkt door gespierde figuren in complexe houdingen.
Het nu aangekochte werk behoort tot een ander genre, dat van het zogeheten ‘keukenstuk’, waarin rijk gevulde keukens centraal staan. Op het schilderij zien we een keukenmeid en een man – mogelijk een pluimveehandelaar – die haar indringend aankijkt. Ze worden omringd door allerlei soorten vlees, vis, fruit en groenten, en zelfs door een schildpad, die de schilder heel realistisch heeft weergegeven.
Thuis
Het keukenstuk is niet alleen een belangrijke aanwinst vanwege de zeldzaamheid in het oeuvre van Van Haarlem. Minstens zo bijzonder is de voorstelling, die bestaat uit onderdelen die later in de 17e eeuw zouden uitgroeiden tot zelfstandige genres.
“Natuurlijk hoort het enige bewaarde keukenstuk van Cornelis van Haarlem in Haarlem thuis”, vindt Lidewij de Koekkoek, directeur van het Frans Hals Museum. “In dit overvloedige schilderij zien we als het ware het stilleven, het vrolijk gezelschap en het amoureuze koppel als zelfstandig genre in de schilderkunst van de Noordelijke Nederlanden ontstaan. Een fascinerende kraamkamer van vernieuwingen. We zijn dolblij met deze aanwinst en danken al onze begunstigers voor hun royale steun”.
Restauratie
Het schilderij is tot circa september 2024 te bewonderen in het Frans Hals Museum museum. Daarna wordt het werk gerestaureerd, waarbij onder meer oude overschilderingen zullen worden verwijderd. In het voorjaar van 2025 keert het schilderij in oude luister terug op zaal.
